Tình thái từ là gì? Cách sử dụng và đặt câu với tình thái từ?

Tình thái từ là một ngôn từ khá là xa lạ đối với một vài người bởi chúng ta rất ít khi được nghe đến thuật ngữ này trong suốt quy trình học tập và làm việc mà thông thường chúng ta chỉ biết đến những ngôn từ trong ngữ pháp tiếng Việt như: chủ ngữ, vị ngữ, trạng ngữ hay các tính từ, động từ,…. Và ở bài viết này ta sẽ đi tìm hiểu thông tin về một thuật ngữ mới đó là ngôn từ tình thái từ. Vậy tình thái từ trong ngôn ngữ là gì và cách sử dụng nó như thế nào để phù hợp với hoàn cảnh nói và viết.

Luật sư tư vấn luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài: 1900.6568

1. Tình thái từ là gì?

Nếu xét về độ mới của tình thái từ thì chắc hẳn đây cũng không phải lần đầu chúng ta được nghe đến mà trước đây trong chương trình Trung học cơ sở đã có đề cập đến tình thái từ những do trong giao tiếp và trong văn viết nó ít được nhắc đến nên đối với một vài người ngôn từ này trở lên xa lạ. Nếu phân tích thuật ngữ tình thái từ ta sẽ có khả năng giải tích tình ở đây có nghĩa là tình cảm, thái ở đây là để chỉ thái độ của người sử dụng từ ngữ còn từ sử dụng để chỉ từ ngữ. Xâu chuỗi cách giải nghĩa này ta có thể hiểu một cách dễ hiểu:

Tình thái từ chính là một số từ được thêm vào câu với mục đích để tạo ra sắc thái biểu cảm cho câu đó.Tình thái từ là những từ được thêm vào câu để cấu tạo câu nghi vấn, câu cầu khiến, câu cảm thán và để biểu thị tình cảm, thái độ của người sử dụng ngôn ngữ. Về vị trí thì tình thái từ thường đứng ở cuối câu để nhấn mạnh cảm xúc, thái độ của người sử dụng.

Để xem xét vai trò của các tình thái từ, ta thử thêm tình thái từ vào một câu trần thuật có sẵn, sẽ thu được các kết quả khá thú vị.

Câu trần thuật: Anh về.

– Anh về à? Anh về ư? Anh về hả?: Để tạo câu nghi vấn.

– Anh về đi! Anh về với!: Để tạo câu cầu khiến.

– Thêm tình thái từ vào cuối câu:

+ Anh về nha!: Thể hiện một sự trìu mến, thân mật.

Xem thêm: Phó từ là gì? các loại phó từ? Ý nghĩa và cách phân biệt?

+ Anh về cơ!: Thể hiện sự nũng nịu.

+ Anh về vậy!: Thể hiện sự miễn cưỡng.

+ Anh về đây!: Thể hiện sự nhấn mạnh.

+ Anh không về đâu!: Thể hiện sự dứt khoát.

✅ Mọi người cũng xem : sang trọng là gì

2. Phân loại tình thái từ:

Để tránh tình trạng khi dùng tình thái từ bị rối và một phần giúp việc dùng tình thái từ trở lên đơn giản hơn, trong ngôn ngữ tình thái từ có thể được chia thành hai loại đó là:

Thứ nhất là tình thái từ là phương tiện để cấu tạo câu nghi vấn (ví dụ: à, ư, hử, chứ, chăng,…);

Thứ hai là tình thái từ là phương tiện để tạo câu cầu khiến (đi, nào, với,...);

Thứ ba là tình thái từ là phương tiện tạo câu cảm thán (thay, sao,…);

Xem thêm: Danh từ là gì? Cụm danh từ là gì? Phân loại và ví dụ vụ thể?

Thứ tư là tình thái từ biểu thị tình cảm, thái độ của người nói (ạ, nhé, cơ, mà, vậy,…).

Lưu ý: Sự phân loại nói trên chỉ mang ý nghĩa một cách tương đối. Bởi vì một vài tình thái từ thuộc loại thứ nhất (là phương thuận tiện để cấu tạo câu theo mục đích phát ngôn) cũng có thể biểu thị tình cảm, thái độ của người sử dụng.

Ví dụ 1:

– Bạn tôi đi làm rồi. Câu này là câu trần thuật, nhưng khi ta thêm từ à phía sau của câu thì nó lại trở thành một câu nghi vấn. Từ đó trong câu “Bạn tôi đi làm rồi à ?” thì từ “ à ” ở t rong câu này chính là tình thái từ được thêm vào cuối của câu để thể hiện cảm xúc, thái độ hoài nghi của người dùng.

Ví dụ 2:

– “Con nín” đây là một câu trần thuật, nhưng khi thêm từ “ đi ” vào phía sau của câu thì câu này sẽ trở thành một câu cảm thán ” Con nín đi!” Vậy tình thái từ được dùng trong câu này chính là từ “đi”.

✅ Mọi người cũng xem : nội mạc tử cung 6mm là gì

3. Chức năng của tình thái từ:

Trong ngôn ngữ để giao tiếp hay là trong văn bản thì tình thái từ đều đặn thường xuyên được sử dụng để tạo ra các câu nghi vấn hay câu cảm thán,… giúp biểu thị tình cảm, thái độ của người sử dụng được thổi hồn vào trong ngôn từ. Đây cũng là chức năng mà tình thái từ. Theo các tài liệu và các chuyên gia trong lĩnh vực ngôn ngữ học thì tình thái từ có hai chức năng quan trọng đó là:

Chức năng đầu tiên là chức năng tạo câu theo mục đích nói của người dùng. Chúng được thể hiện qua câu nghi vấn như các từ hả, à, sao,… Hay trong câu cảm thán như các từ thay, sao,… hoặc câu cầu khiến như các từ nghe, đi, thôi, nha,…. Về một vấn đề nào đó.

Xem thêm: Từ đồng nghĩa là gì? Cách phân loại và ví dụ từ đồng nghĩa?

Ví dụ:

Chiếc ô tô này hỏng rồi sao. Đây là một dạng thêm tình thái từ để tạo thành một câu nghi vấn có sự xuất hiện tình của thái từ là từ “sao” trong câu.

Bạn đã làm hết bài tập trong ngày hôm nay thật à?. Giống như ví dụ trên ở ví dụ này trong câu tình thái từ được sử dụng ở đây là từ “à” để tạo ra một câu nghi vấn thể hiện thái độ ngạc nhiên của người dùng nó.

Chức năng thứ hai của tình thái từ là để biểu thị được sắc thái tình cảm cho câu nói chính là chức năng thứ hai. Sắc thái biểu cảm bao gồm:

– Thể hiện sắc thái, thái độ hoài nghi, nghi ngờ.

Ví dụ: Nó có người yêu rồi hả?. Trong câu này tình thái từ được nhắc đến ở đầy là từ “hả” giúp biểu lộ cảm xúc, thái độ hoài nghi, nghi ngờ không có sự tin tưởng tuyệt đối của người dùng khi biết rằng một người nào đó mình quen có người yêu.

– Thể hiện sắc thái ngạc nhiên bất ngờ.

Ví dụ: Có thật công ty sẽ tăng lương không hả chị?. Trong câu này tình thái từ được dùng ở đây là từ “hả” thể hiện sự bất ngờ của người sử dụng về sự kiện tăng lương của công ty nơi người này làm việc.

Xem thêm: Từ đồng âm là gì? Phân loại, ví dụ từ đồng âm trong tiếng Việt?

– Thể hiện thái độ cầu mong, trông chờ.

Ví dụ: Nào ta cùng đi xem phim thôi. Trong câu này tình thái từ được dùng ở đây là “thôi” nó thể hiện sự mong đời về bộ phim sắp được chiếu mà người sử dụng sắp được theo dõi.

✅ Mọi người cũng xem : biểu tình chống đảo chính là gì

4. Cách dùng tình thái từ:

Cách dùng tình thái từ

Khi sử dụng tình thái từ các sắc thái, cảm xúc khá là tinh tế và tế nhị. Vì vậy, khi dùng bạn cần phải hiểu rõ ý nghĩa của chúng để có thể sử dụng đúng đối tượng và đúng hoàn cảnh trong giao tiếp.

Tình thái từ được sử dụng phổ biến trong giao tiếp hàng ngày; Vì vậy khi sử dụng bạn nên căn cứ vào đối tượng giao tiếp để dùng sao cho phù hợp. chi tiết:

– Khi sử dụng tình thái từ để thể hiện sự kính trọng, lịch sự, lễ phép với những người bề trên thì có thể thêm từ “ạ” vào cuối câu trong câu nói

Ví dụ: Cháu chào ông, cháu chào bà ạ!

– Khi dùng tình thái từ để thể hiện sự gần gũi, thân mật trong những mối quan hệ ngang hàng thì có thể sử dụng các từ như: à, nhé,…

Xem thêm: Văn bản nhật dụng là gì? Các văn bản nhật dụng lớp 6, 7, 8, 9?

Ví dụ: Chiều nay chúng mình đi du lịch nhé Trang nha!

– Khi sử dụng tình thái từ để giao tiếp mà muốn hướng đến một đối tượng khác thì có khả năng sử dụng: kia, này,…

Ví dụ: Cô ấy rất thích chiếc xe đằng kia!

– Khi sử dụng tình thái từ để thể hiện thái độ miễn cũng người dùng có thể sử dụng từ “vậy”.

Ví dụ: Thôi cứ tiếp tục làm việc như kế hoạch ban đầu vậy!

– Khi dùng tình thái từ để bày tỏ sự quan tâm hoặc giải thích về một điều gì đó có thể dùng từ “mà”.

Ví dụ: Chị đã bảo em phải làm như vậy rồi mà! Sao em lại không nghe!

5. Đặt câu với tình thái từ:

Với những phân tích trên ta có khả năng đặt câu với tình thái từ như sau:

Xem thêm: Câu cảm thán là gì? Đặc điểm, chức năng và ví dụ minh họa?

– Tôi không thể đi chơi với bạn được, bởi vì ngày mai tôi phải đi làm mà!

– Đấy! Nhắc cậu mãi mà cậu vẫn không chịu đi hạn chế cân.

– Tớ rất mong chờ được đi chơi trên chiếc xe ô tô kia!

– Thôi! Anh không việc gì phải buồn cả.

– Tớ muốn đi chơi ngay bây giờ cơ

– Bạn đang bận đi làm vào ngày hôm nay nên chúng ta đành hủy cuộc đi chơi vậy!

6. Phân biệt tình thái từ với câu cảm thán:

Về Đặc điểm:

Tình thái từ là: câu thường đặt chủ yếu ở cuối câu và thường bao gồm những từ sau đây như các từ à, ư, hử, chứ, chăng, ạ, nhé, cơ, mà, vậy,…

Xem thêm: Câu cảm thán là gì? Câu cảm thán trong tiếng Việt – Anh?

Câu cảm thán là: câu bộc lộ trực tiếp cảm xúc của người nói và thường mang những từ ngữ cảm thán như: Trời ơi, hỡi ơi, ôi,…và ở cuối câu sẽ kết thúc bằng dấu chấm than trong văn viết.

Về chức năng:

Tình thái từ: có chức năng tạo câu theo mục đích nói và Biểu hiện sắc thái biểu cảm cho câu nói của người dùng như: Thể hiện thái độ hoài nghi, nghi ngờ; biểu thị thái độ ngạc nhiên bất ngờ; biểu thị thái độ cầu mong, trông chờ.

Câu cảm thán: có chức năng dùng để bộc lộ trực tiếp cảm xúc của người nói, người viết. Người nói, người viết có thể bộc lộ cảm xúc bằng nhiều kiểu câu khác nhau (câu nghi vấn, câu cầu khiến, câu trần thuật), nhưng trong câu cảm thán, cảm xúc của người nói, người viết được biểu thị bằng phương tiện đặc thù: từ ngữ cảm thán.

✅ Mọi người cũng xem : công ty thương mại dịch vụ là gì

Bài viết được thực hiện bởi: Thạc sỹ Đinh Thùy Dung

cấp bậc: Trưởng phòng Pháp lý

Lĩnh vực tư vấn: Dân sự, Đất đai, Hôn nhân

Trình độ đào tạo: Thạc sỹ Luật kinh tế

Số năm kinh nghiệm thực tế: 07 năm

Tổng số bài viết: 12.507 bài viết

Chỉ từ là gì? Vai trò của chỉ từ trong giao tiếp và viết văn? Hướng dẫn cách xác định và cách sử dụng chỉ từ? Ví dụ minh họa về chỉ từ?

Phó từ là gì? Phân loại phó từ? Cách xác định và sử dụng phó từ? Ý nghĩa của phó từ? Phân biệt phó từ với trợ từ?

Câu cảm thán là gì? Đặc điểm nhận biết câu cảm thán? Chức năng của câu cảm thán? Câu cảm thán trong tiếng Anh?

Câu nghi vấn là gì? Những đặc điểm chính của câu nghi vấn? Chức năng của câu nghi vấn? Câu nghi vấn trong tiếng Anh?

Từ đồng âm là gì? một vài vấn đề liên quan về từ đồng âm? Vai trò của từ đồng âm? Ví dụ cụ thể về từ đồng âm? Phân loại từ đồng âm? Cách dùng từ đồng âm?

Danh từ là gì? Cụm danh từ là gì? Phân loại và ví dụ vụ thể ? Bài tập về danh từ ? Các chức năng chính của danh từ? Cách dùng danh từ trong câu?

Câu cảm thán là gì? Phân loại câu cảm thán? Cách dùng câu cảm thán? Đặc điểm của câu cảm thán? Chức năng của câu cảm thán? Ví dụ minh họa của câu cảm thán? cách dùng câu cảm thán?

Nói Giảm nói tránh là gì? Nói hạn chế nói tránh có tác dụng gì? Cách dùng biện pháp nói Giảm nói tránh? Những trường hợp nhớ đừng nên dùng phép nói Giảm, nói tránh

Văn bản nhật dụng là gì? Đặc điểm của Văn bản nhật dụng? Các văn bản nhật dụng lớp 6 7 8 9? cách thức các văn bản nhật dụng lớp 6 7 8 9?

Thế chấp, tín chấp là gì? hình thức vay dựa trên của cải/tài sản bảo đảm của người khác? Không đứng tên trên sổ đỏ có vay ngân hàng được không?

Khái niệm thế chấp? Các trường hợp cần chữ ký của vợ, chồng khi thế chấp tài sản theo quy định pháp luật hiện hành.

Đường đi chung là gì? quy trình và hồ sơ hiến đất làm đường đi chung. Mẫu đơn hiến đất làm đường đi chung.

Du lịch nội địa là gì? Vai trò của du lịch nội địa? Du lịch nội địa có vị trí, vai trò rất lớn đối với phát triển du lịch Việt Nam. Lợi ích của du lịch nội địa?

Lý thuyết xung đột là gì? Các nội dung về lý thuyết xung đột? Sự phát triển của lý thuyết xung đột?

Quan hệ sản xuất là gì? Sự tác động với lực lượng sản xuất? những loại hình quan hệ sản xuất cơ bản Hiện tại ở Việt Nam?

Đề xuất tài chính trong đấu thầu là gì? Đàm phán đề xuất tài chính? Mở hồ sơ đề xuất về tài chính – thương mại? Đánh giá tính hợp lệ của giấy tờ đề xuất về tài chính – thương mại?

Ngân quỹ nhà nước là gì? Rủi ro trong quản lý ngân quỹ nhà nước? Vai trò của ngân quỹ nhà nước?

Bội chi ngân sách nhà nước là gì? Bù đắp bội chi ngân sách nhà nước? Các giải pháp xử lý bội chi ngân sách nhà nước?

tổng giá trị để tính thuế trong định giá là gì? Đặc điểm và LH thực tiễn? tổng giá trị phi thị trường trong định giá tài sản?

Khi nào thì cần phải thuê luật sư? Trường hợp nào nên sử dụng sản phẩm Luật sư? Phí thuê Luật sư có cao không? Giá thuê luật sư là bao nhiêu?

Đất nhà thờ là gì? Thủ tục hiến đất làm nhà thờ theo quy định pháp luật hiện hành. Mẫu đơn hiến đất làm nhà thờ.

Mẫu đơn xin phép chuyển ca làm việc là gì? Mẫu đơn xin phép chuyển ca làm việc để làm gì? Đơn xin chuyển ca làm việc 2021? Hướng dẫn soạn đơn xin phép chuyển ca làm việc? Quy định về thời gian làm việc theo ca?

Mẫu biên bản họp hội đồng tư vấn xét duyệt giấy tờ đề nghị đưa vào cơ sở chữa bệnh mới nhất là gì? Biên bản họp hội đồng tư vấn xét duyệt hồ sơ đề nghị đưa vào cơ sở chữa bệnh? Hướng dẫn lập biên bản họp hội đồng tư vấn xét duyệt hồ sơ đề nghị đưa vào cơ sở chữa bệnh? hồ sơ và giấy tờ đề nghị đưa vào cơ sở chữa bệnh yêu cầu? một số quy định pháp luật khác?

Mẫu đơn xin Giảm doanh số bán hàng là gì? Mẫu đơn xin Giảm doanh số bán hàng để làm gì? Đơn xin hạn chế doanh số bán hàng 2021? Hướng dẫn soạn đơn xin hạn chế doanh số bán hàng? một số vấn đề khác liên quan?

Mẫu đơn xin học hè mầm non là gì? Đơn xin phép học hè mầm non? Hướng dẫn soạn đơn xin học hè mầm non? Tổ chức vận hành hè cho mầm non?

Mẫu đơn xin mượn cơ sở vật chất là gì? Đơn xin mượn cơ sở vật chất? Hướng dẫn soạn đơn xin mượn cơ sở vật chất? Quy định về tiêu chuẩn cơ sở vật chất?

Mẫu biên bản sự cố kỹ thuật trong hệ thống thanh toán liên ngân hàng là gì? Biên bản sự cố kỹ thuật trong hệ thống thanh toán liên ngân hàng? Hướng dẫn lập biên bản sự cố kỹ thuật trong hệ thống thanh toán liên ngân hàng? Quy định pháp luật về thanh toán liên ngân hàng?

Mẫu biên bản kiểm tra GMP là gì? Biên bản kiểm tra GMP? Hướng dẫn lập biên bản kiểm tra GMP? Quy định về GMP?

Mẫu biên bản nghiệm thu phần móng công trình xây dựng là gì? Biên bản nghiệm thu phần móng công trình xây dựng? Hướng dẫn lập Biên bản nghiệm thu phần móng công trình xây dựng? Quy định về nghiệm thu giai đoạn thi công xây dựng hoặc bộ phận công trình xây dựng?